آموزش کتابداری و علم اطلاعات در ایران: موانع و راهکارها

ارزیابی میزان کارایی یا ناکارآمدی برنامه‌های آموزشی نسبت به فلسفۀ آنها، نیازها، شرایط اجتماعی، مسائل اقتصادی، فناوری روز و بازار کار در تمامی حوزه‏های دانش، امری بدیهی و جاافتاده است. بازنگری در برنامۀ آموزشی کتابداری و علم اطلاعات نیز به دلیل ارتباط تنگاتنگ آن با مسائل، موضوعات و فناوری روز، اهمیت بسیاری دارد. بررسی نوشتارهای حوزۀ کتابداری و علم اطلاعات در ایران نشان می‌دهد تمامی صاحب‏نظران و پژوهشگران، برنامه‌های آموزشی این حوزه را با تحولات جاری و نیازهای جامعه ناهماهنگ دانسته‏ و خواستار بازنگری در این برنامه‌ها شده‌اند؛ به طوری که ضرورت بازنگری در نظام آموزشی کتابداری و علم اطلاعات به صورت یک مفهوم کلیشه‌ای درآمده است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی موانع و مشکلات آموزشی کتابداری و علم اطلاعات در ایران و ارائۀ راهکارهایی به منظور بهینه‏سازی نظام آموزشی کنونی در این حوزه است. در این نوشتار، ده مورد از مهم‏ترین موانع آموزشی کتابداری و علم اطلاعات و راهکارهای غلبه بر آنها ارائه و تحلیل شده است. مقالۀ حاضر، بخشی از یک برنامۀ پژوهشی وسیع و مقدمه‏ای برای حرکت در مسیر تدوین چارچوبی برای آموزش کتابداری و علم اطلاعات در ایران به شمار می‏آید. با بررسی و تحلیل موانع و ارائۀ راهکارهای غلبه بر آنها، دیدگاه کلی و جدیدی شکل می‏گیرد که ما را به سوی یک نگرش جدید و نظام‏مند نسبت به آموزش در این حوزه، هدایت می‏کند.